22.08.2016
Odsetki za zwłokę - zmiany od 2016 roku. Adwokat Katowice Ligota radzi
Ustawa z dnia 9 października 2015 r. wprowadziła istotne zmiany w sposobie naliczania odsetek.
Do końca 2015 roku istniał wprawdzie podział na odsetki kapitałowe i odsetki za opóźnienie, ale i tak odsetki te miały taką samą wysokość.
Od 1 stycznia 2016 roku ma zastosowanie nowa ustawa. Nie tylko różnicuje wysokość poszczególnych rodzajów odsetek, ale również uzależnia ich wysokość
od stopy referencyjnej ustalanej przez Narodowy Bank Polski. Na chwilę obecną, stopa ta wynosi 1,5 punktu procentowego.
Odsetki kapitałowe
Przed nowelizacją odsetki te wynosiły 8% w skali rocznej. Maksymalne odsetki, jakie można było zastrzec w umowie wynosiły czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP.
W 2015 roku granica maksymalnych odsetek kapitałowych kształtowała się na wysokości 10%.
Obecnie wysokość tych odsetek wynosi sumę stopy referencyjnej NBP oraz 3,5 punktów procentowych – a więc 5% w skali rocznej.
Wysokość odsetek maksymalnych nie może przekroczyć dwukrotności odsetek ustawowych. Wynika z tego, że maksymalne odsetki kapitałowe które można zastrzec w umowie wynoszą 10%.
Jeśli jednak dokonując czynności prawnej strony zastrzegły odsetki na wyższym poziomie, wysokość odsetek umownych automatycznie zostaje zredukowana do wysokości odsetek maksymalnych,
czyli 10% w skali roku.
Odsetki za opóźnienie
Do końca 2015 roku, wysokość odsetek za opóźnienie kształtowała się na takim samym poziomie jak odsetek kapitałowych. Również wynosiły 8% w skali rocznej i podobnie jak w odsetkach
kapitałowych maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie, której mógł się domagać wierzyciel wynosiła 10%.
Od 1 stycznia 2016 roku, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona inaczej, to odsetki ustawowe za opóźnienie wynoszą sumę stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych.
Obecnie kształtują się na poziomie 7% w skali rocznej.
Analogicznie do odsetek kapitałowych, w sytuacji, gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy,
ale tylko do wysokości odsetek maksymalnych. Ustawodawca również w tym przypadku określił odsetki maksymalne jako dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie – wynoszą więc 14% w
skali roku.
Odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych
Poprzednia regulacja ustalając wysokość odsetek w transakcjach handlowych odsyłała do Ordynacji Podatkowej, która wskazywała wysokość odsetek za opóźnienie w zaległościach podatkowych.
Do końca 2015 roku odsetki te wynosiły 8 %.
Nowelizacja przyniosła zmiany także w tej kwestii. Obecnie wynoszą one sumę stopy referencyjnej NBP i 8 punktów procentowych, co na tę chwilę daje wysokość 9,5% w skali roku.
Ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych określa, kto i w jakich sytuacjach może domagać się zapłaty tych odsetek.
Pamiętać należy jednak o przepisach przejściowych ustawy nowelizującej. Mówią one, że do transakcji zawartych przed 1 stycznia 2016 roku należy stosować
dotychczasowe przepisy regulujące kwestie odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych.